Po co lakier podkładowy? Jak działa?

Lakier podkładowy (lub inaczej mówiąc lakier gruntujący lub podkład) to preparat, który nakłada się na powierzchnię drewna przed aplikacją lakieru nawierzchniowego. Pełni on rolę gruntu, który wyrównuje podłoże i sprawia, że lakier nawierzchniowy lepiej wiąże się z drewnem. Dzięki niemu  drewniana podłoga jest wzmocniona i skuteczniej chroniona przed uszkodzeniami mechanicznymi. Lakier podkładowy do drewna może posłużyć także do zminimalizowania sklejania bocznego parkietu.

Oprócz tego zastosowanie lakieru podkładowego pozwala:

• zmniejszyć chłonność drewna, co ogranicza zużycie lakieru nawierzchniowego, którym następnie pokrywa się podłogę,
• uszczelnić pory drewna, dzięki czemu co zapobiega uszkodzeniom warstwy dekoracyjnej w wyniku naturalnego kurczenia się i rozszerzania drewna,
• zabezpieczyć drewno przed wilgocią i promieniowaniem UV, dzięki czemu warstwa dekoracyjna przez dłuższy czas zachowuje swoje walory wizualne,
• ujednolicić kolor podłoża i zabezpieczyć je przed ciemnieniem.

Pamiętaj, niektóre lakiery podkładowe mogą rozjaśniać odcień barwy drewna. Ma to szczególne znaczenie w przypadku podłóg starych, wielokrotnie malowanych lub wykonanych z drewna egzotycznego, gdyż nałożenie preparatu może doprowadzić do ich miejscowego zabarwienia. Dzieje się tak dlatego, że lakier podkładowy – zamiast rozpuszczać – izoluje zwykle rozpuszczalne podczas lakierowania resztki wosku i oleju oraz zawarte w nierodzimym drewnie substancje.

Jaki podkład pod lakier do drewna? Rodzaje i właściwości

Lakiery podkładowe dostosowuje się do odpowiedniego systemu lakierowania. Nie zaleca się łączenia ze sobą preparatów różnych producentów. Nawet jeśli są one przeznaczone do gruntowania drewna, najpewniej mają inny skład chemiczny. Połączenie ich właściwości może nie tylko doprowadzić do zniszczenia drewnianej podłogi, ale również stwarzać zagrożenie dla jej użytkowników. 

Bazą lakierów gruntujących może być nitroceluloza bądź dyspersje akrylowe, uretanowe i poliuretanowe, a nawet alkohol. To, na jaki rodzaj preparatu się zdecydujesz, zależy od właściwości, których poszukujesz:

• nitrocelulozowe lakiery do podłóg drewnianych – nie tylko wyrównują podłoże, ale również zabezpieczają drewno przed ciemnieniem,
• wodorozcieńczalne lakiery do podłogi z drewna – dokładnie wypełniają pory drewna i cechują się dobrą szlifownością. Ponadto lakier wodny do drewna stosunkowo łatwo się rozprowadza,
• akrylowy podkład do drewna – często są odporne na działanie promieni UV.

Niezależnie od rodzaju wszystkie produkty do gruntowania muszą wysychać fizycznie. Żeby osiągnąć szybkie schnięcie, używa się lakierów, które zawierają w swoim składzie duże ilości związków łatwo lotnych.

Lakierowanie drewna podkładem – instrukcja krok po kroku

Lakier podkładowy nie przyniesie zakładanych rezultatów, jeśli zostanie niewłaściwie nałożony. Dlatego jego odpowiednia aplikacja jest tak ważna. Jak przeprowadzić lakierowanie drewna? O czym pamiętać? Oto krótka instrukcja krok po kroku.

1. Zabezpieczenie sęków. Usuń żywicę z sęków za pomocą szpachelki i przetrzyj je papierem ściernym. Powstały pył odpyl za pomocą szmatki nasączonej benzyną lakierniczą. Na koniec pomaluj sęki środkiem izolujących, który zapobiegnie wyciekom żywicy.
2. Przygotowanie podłoża i lakieru podkładowego. Lakiery gruntujące można aplikować wyłącznie na suchą, gładką i czystą powierzchnię. W przeciwnym razie nie przyniosą spodziewanych rezultatów. Ponadto drewno nie może mieć zacieków z żywicy, ani tłustych plam. Te ostanie można zmyć benzyną ekstrakcyjną lub rozpuszczalnikiem. Lakiery podkładowe muszą zostać także dokładnie wymieszane, aby odpowiednio zadziałać.
3. Nałożenie lakieru podkładowego. Lakier podkładowy należy aplikować zgodnie z zaleceniami producenta, wykorzystując w tym celu wałek, szpachlę lub pędzel. Cząsteczki wiążące muszą spoczywać obok siebie równomiernie. Dlatego lakier podkładowy należy starannie rozprowadzić po drewnianej powierzchni.
4. Schnięcie preparatu. Jak wspomniano, proces schnięcia lakieru podkładowego to proces czysto fizyczny. Co to w praktyce oznacza? Że środki wiążące leżą w roztworze tak jak w trwałej błonie. Wraz z upływem czasu z mokrej błony wyparowuje jedynie rozpuszczalnik, a cząsteczki wiążące zbliżają się do siebie stopniowo, aż powstaje przezroczysta, zwarta i jednolita powłoka. 
   Generalnie szybkość suszenia zależy od ilości lakieru. Warstwy naniesione wałkiem są grubsze. Schną więc dłużej. Z kolei warstwy naniesione szpachlą są cieńsze. Schną więc krócej. Dla przebiegu schnięcia znaczenie ma rodzaj zastosowanego środka. Im więcej rozpuszczalników łatwo lotnych znajduje się w preparacie, tym mniej czasu trzeba będzie czekać na gotowość powłoki.
5. Szlifowanie lakieru podkładowego. Pokryta lakierem podkładowym powierzchnia może zostać przeszlifowana. Z uwagi jednak na nieznaczną grubość błony ze szlifowaniem lakieru podkładowego trzeba uważać. Wykonane nieodpowiednio wyrządzi więcej szkód niż pożytku. Często stosowany szlif pośredni może doprowadzić bowiem do przeszlifowania lakierowanego podłoża.

Efektami nieumiejętnego szlifowania są nierównomierna powłoka i pogorszenie się trwałości błony. Przekłada się to na nieestetyczny wygląd drewnianej podłogi, a także sprawia, że powierzchnie gruntowane szybko wymagają działań naprawczych.

Dlatego zalecamy szlifowanie lakieru podkładowego w dwóch sytuacjach. Po pierwsze, w przypadku dłuższej przerwy (powyżej 8 godzin) pomiędzy aplikacją lakieru podkładowego a nałożeniem lakieru nawierzchniowego, która mogłaby spowodować słabszą przyczepność międzywarstwową. Po drugie, przy lakierowaniu dużych powierzchni.

Lakiery podkładowe do drewna to skuteczne produkty, które wzmacniają i wyrównują drewniane podłoże. Dzięki temu ułatwiają aplikację lakierów nawierzchniowych, a zawarte w nich cząsteczki wiążące nadają drewnu atrakcyjny wygląd i wysoki stopień połysku. Trzeba jednak pamiętać o ich odpowiedniej aplikacji. Nawet najlepszy środek nic nie wskóra, jeśli zostanie niewłaściwie nałożony.